20 marca 2018 roku odbyliśmy - pod kierunkiem dr Katarzyny Ławrynowicz - podróż do Sudanu i Erytrei.

     SUDAN - to państwo położone w Afryce północno-wschodniej, nad Morzem Czerwonym, graniczące m.in. z Egiptem, uznawane za kolebkę cywilizacji egipskiej. Do 2011 roku największe państwo w Afryce - po secesji południowej części, Sudan ustąpił miejsca Algierii i Demokratycznej Republice Konga. Posiada największą ilość piramid - około 200. W pracach archeologicznych  i wykopaliskowych miejscowa i okoliczna ludność  będzie miała zatrudnienie jeszcze przez tysiące kolejnych lat. Malowidła ścienne w piramidach zachowane do dziś, mają 3 tys. lat. Stolicą Sudanu jest Chartum, a walutą funt sudański. W zależności od położenia względem Nilu obszar Sudanu stanowią kotliny, obszary wyżynne, górskie o klimacie zwrotnikowym suchym, roślinności półpustynnej  i pustynnej (Sahara) oraz podrównikowy wilgotny gdzie występują lasy równikowe. Jest to kraj rolniczy. Uprawia się: bawełnę, sorgo, proso, orzeszki ziemne, gumę arabską, palmy daktylowe. Hoduje: bydło, owce, kozy i wielbłądy. Kraj posiada niewielkie ilości marmuru, gipsu, gazu ziemnego. W latach 70-tych odkryto złoża ropy naftowej, którą zaczęto eksportować co wpłynęło na dodatni bilans handlowy kraju. Na eksport przeznaczone są również bogate złoża kobaltu i złota.

    Sudan to kraj ciągłych zmian ustrojowych, wewnętrznych konfliktów, zamachów stanu, represji, samozwańczych władców jak Mahdi czy Gordon. Gdy chodzi o religię to kraj w 98% muzułmański (szyici i sunnici), gdzie kobiety darzy się szacunkiem, ale podchodzi do nich z dystansem. Ubiór kobiet musi zakrywać całe ciało. "Kopalnią złota" dla tubylców jest turystyka. Uwagę turystów zwracają miejscowe kobiety o przepięknych rysach twarzy (twarzy nie muszą zasłaniać) i piękne zachody słońca.

   Sudan to kraj o dużej umieralności - kobiety żyją do 50 lat, mężczyźni dłużej, do 60 lat. W krajobraz kraju wpisują się cmentarze w kształcie kopuł. A do miejscowej tradycji należy kult aniołów i derwiszy ? żebrzących mnichów muzułmańskich (będących członkami mistycznego bractwa), którzy nawiązują łączność z Bogiem za pomocą tańca wprawiającego uczestniczących w trans.

    ERYTREA - stolica Asmara - kiedyś kolonia włoska zwana Koreą Północną Afryki, następnie prowincja w północnej Etiopii, a od 1993 roku po długiej wojnie kraj niepodległy. Erytrea leżąca nad Morzem Czerwonym jest krajem totalitarnym o sztucznym wytworze państwowym, o jedynie słusznej telewizji  i  prasie, bez internetu, telefonów komórkowych. Jedyną legalną partią jest Ludowy Front na rzecz Demokracji Sprawiedliwości. Nie przestrzega się tu praw człowieka. Tysiące mieszkańców przetrzymuje się  w więzieniach bez procesu sądowego i wyroku. W kraju istnieją nierozstrzygnięte do dziś konflikty. Od 1941 roku przeszła pod panowanie W. Brytanii. Kiedy Erytrea była kolonią włoską powstały tam przepiękne budowle, obiekty kultu, które dziś - zaniedbywane przez lata - niszczeją.

     Erytrea - podobnie jak Sudan - to kraj o powierzchni wyżynno-górzystej,  o głęboko wciętych w ląd zatokach, a przy nich licznych wysepkach oraz raf koralowych. Panujący tam klimat zwrotnikowy, suchy, sprawia, że to jedno z najgorętszych miejsc na Ziemi o średniej temperaturze rocznej 30 stopni C.

     Uprawia się tam - też podobnie jak w Sudanie bawełnę, proso, jęczmień, tytoń co sprzedawane jest (po przetworzeniu)na celebrowanych przez tubylców, koczowników targach. Susze to duży dla nich problem powodujący klęskę nieurodzaju, a co za tym idzie - głodu. Duża część ludności właśnie  z głodu umiera. Ziemia Erytrei posiada złoża soli kamiennej, rudy żelaza, miedzi i manganu oraz złota co mogłoby uczynić kraj bogatym, ale są one przeznaczone prawie wyłącznie na eksport bądź wręcz nie są eksportowane. Tradycyjnym środkiem transportu są zwierzęta juczne. Kraj posiada liczącą 306 km linię kolejową wąskotorową, parową, ale miejscowa ludność przemieszcza się głównie rowerami. Panuje ogromna bieda, a infrastruktura została prawie całkowicie zniszczona podczas wojny. Analfabetyzm sięga aż 80%. Religia Erytrei to głównie chrześcijaństwo (50%) i islam (48%).

    Na koniec opowieści o Sudanie i Erytrei z równoczesnym pokazem zdjęć, krótkich ale wymownych filmików, eksponatów wykonanych ręcznie przez tamtejszą ludność - nasza - wspaniała przewodniczka wspomniała o pięknych Seszelach, jeszcze częściowo dziewiczych wyspach koralowych.

    Seszele - ten "Raj na Ziemi" - to archipelag 100 wysp na Oceanie Indyjskim odkryty przez Vasco da Gamę w 1501 roku o cudownym klimacie, wspaniałej nieraz endemicznej roślinności i pięknych plażach z granitowymi głazami to wymarzone miejsce na wypoczynek dla ludzi. Niegdyś kolonia francuska, brytyjska, również wyspy piratów.

   Dziękując Pani Katarzynie Ławrynowicz za ciekawą opowieść mamy nadzieję na następne spotkanie z nami i podzielenie się wrażeniami z licznych podróży.

    Życzymy Jej wielu niezwykłych, inspirujących wyjazdów i szczęśliwych powrotów. 

                                                                                                                                                                 Elżbieta Noszkiewicz