24 czerwca 2020 roku po  czteromiesięcznej przerwie odważyliśmy się spotkać osobiście, żeby wspólnie spędzić czas w ten letni dzień. Żeby nie posądzić nas o brak rozwagi dodam, że zarówno na wykładzie, jak i na wycieczce były zachowane wszystkie obowiązujące środki ostrożności wprowadzone w związku z pandemią. Tak więc po ciekawym wykładzie udaliśmy się w niezbyt odległe, ale jakże bogate w zabytki miejsca. Mieliśmy to szczęście że  prof.  Kazimierz Wiech zgodził się przewodniczyć naszej wycieczce dlatego wszystko było dopięte na przysłowiowy ?ostatni guzik?.

    Nasze zwiedzanie zaczęliśmy od Lipnicy Murowanej. Każdy z nas kojarzył tę miejscowość z Niedzielą Palmową i najwyższymi palmami, które tutaj osiągają wysokość nawet 35m i rozsławiają Lipnicę na całą Polskę. Mniej natomiast wiedziało, że ta pięknie położona miejscowość, której historia sięga czasów Łokietka posiada kilka cennych zabytków architektury. Wśród nich wyróżnia się drewniany kościółek pod wezwaniem św. Leonarda. Umiejscowiony jest na skraju zabytkowego cmentarza nad brzegiem Uszwicy. Uroku dodaje mu wiekowy dąb. Średniowieczne  wnętrze zdobione jest bogatą polichromią. Cenne obrazy z ołtarza głównego oraz bocznych skradziono w latach 80 tych,  a odnalezione nie powróciły na swoje miejsce tylko zostały w Muzeum w Tarnowie. Mieszkańcy Lipnicy cały czas mają nadzieję, że te cenne dzieła wrócą na swoje miejsce, które czasowo zdobią jaskrawe kopie.

     Najstarszą Lipnicką świątynią jest kościół św. Andrzeja. Świątynię czterokrotnie trawił pożar, mimo to zachował pierwotną bryłę. W środku zachowały się też cenne zabytki takie jak gotycka rzeźba  Matki Boskiej zwana Piękną Madonną Lipnicką. Zachwyca także barokowo-rokokowa kaplica Ukrzyżowania Pana Jezusa. W Lipnicy znajduje się sanktuarium św. Szymona.  Jest to  niewielki kościół zbudowany w pierwszej połowie XVII w. w miejscu, w którym kiedyś znajdował się dom świętego. Tak niewielka miejscowość może  poszczycić się dwoma  świętymi i jedną błogosławioną osobą. Stąd pochodzą  św. Urszula Ledóchowska  jej siostra bł. Teresa Ledóchowska. Warto także wspomnieć piękny rynek z  podcieniowymi  kamieniczkami.

    Z Lipnicy udaliśmy się do oddalonego o 7 km  Rajbrotu, który  znajduje się w powiecie bocheńskim w gminie Lipnica Murowana. Była to wieś królewska starostwa lipnickiego. Historia mówi, że pierwszy kościół drewniany powstał jeszcze w czasach Bolesława Wstydliwego i jego żony św. Kingi około1261 roku. Kolejny miał powstać około 1320 roku. Ten także się nie zachował. Obecny pochodzi z 1511 roku. Do najcenniejszych zabytków w jego wnętrzu należą zachowane z poprzednich świątyń:

Madonna z dzieciątkiem Jezus

Wizerunek Chrystusa Zmartwychwstałego

Scena Męki Pańskiej w tęczy

W barokowym ołtarzu umieszczona jest Matka Boska z dzieciątkiem i młodocianym Janem Chrzcicielem

Kamienna ambona.

     Do lat 50 w otoczeniu kościoła znajdowały się: stary spichlerz, budynek plebanii, dzwonnica z XVI w. co razem tworzyło unikalny zespół architektury drewnianej. Niestety do tej pory zachowała się tylko dzwonnica a spichlerz przeniesiono w inne miejsce.

      Następne miejsce na naszej trasie architektury drewnianej to Iwkowa. Mały kościółek pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny  znajduje się w obrębie cmentarza. Posiada wspaniale zachowaną polichromię przedstawiającą 12 apostołów, najświętszą Marię Pannę oraz sceny Męki Pańskiej. Główny ołtarz zdobią pochodzące z 1688 r. rzeźby przedstawiające Najświętszą Marię Pannę oraz św. Elżbietę, które zaliczane są do najcenniejszych zabytków miejscowej sztuki ludowej.    

       W drodze do ostatniego miejsca, które mieliśmy zwiedzić przejeżdżaliśmy przez miejscowości, które zostały nawiedzone przez powódź. Szczególnie  wstrząsnął nami widok zniszczonego Łapanowa. Aż nie chce się wierzyć,  że tak mały potok jakim jest Stradomka może wyrządzić tyle szkód.

       Szczyrzyc  natomiast przywitał nas słoneczną pogodą i zaraz nastroje  nam się poprawiły. Miejscowość znana jest ze względu na znajdujący się tutaj klasztor cystersów, który funkcjonuje od 1243 roku. Cystersi przybyli do  Szczyrzyca z Ludźmierza budując tutaj klasztor kościół oraz przyklasztorne gospodarstwo tworzące  unikatowy zespół architektoniczny. Obecny kościół powstał w 1620 roku. W jego pięknym wnętrzu znajduje się słynący łaskami obraz Matki Boskiej Szczyrzyckiej. Sanktuarium  szczyrzyckie  należało kiedyś  do najbardziej znanych w Polsce. Znajdują się w nim: cenny wizerunek Pana Jezusa ukrzyżowanego, stara chrzcielnica oraz piękne organy. Do budynków klasztornych przylega Dom Opata, w którym znajduje się wiele cennych eksponatów. Szczególną uwagę zwraca jedna z trzech istniejących kopii mapy świata, której oryginał spłonął w Niemczech. Po obiektach oprowadzał nas zakonnik, który z humorem starał się nam przedstawić życie w klasztorze -nie zabrakło także wspólnej modlitwy przed cudownym obrazem Matki Boskiej Szczyrzyckiej oczywiście za  wszystkich słuchaczy UTW. Po przeżyciach duchowych zostało nam tylko zjeść wspólny obiad w miejscowej restauracji oraz napić się  słynnego piwa, które kiedyś było wytwarzane w przyklasztornym browarze ?obecnie prywatnym.

     Myślę, że wszyscy uczestnicy wycieczki zgodzą się ze mną, że warto było porzucić obawy i lęk przed nieznanym i zwiedzić te piękne miejsca.

                                                                                                               Klasztor w Szczyrzycu  /więcej zdjęć w zakładce Galeria/

                                                                                                                                                                                      Stanisława Błaszak