Tydzień temu uroczystą inauguracją oraz ciekawym wykładem prof. Kazimierza Wiecha rozpoczęliśmy nowy rok akademicki.

     Dzisiaj 20.10.2017 miał miejsce wyjazd do teatru. Tym razem wybraliśmy Teatr Ludowy, który działa od 1955 roku. W założeniach miał być sceną kameralną nowohuckiego teatru, który miał powstać na Placu Centralnym. Jednak nigdy teatr ten nie powstał i scena, która miała być kameralną jest główną sceną w Nowej Hucie.  Teatr Ludowy wystawia również sztuki na Scenie pod Ratuszem w budynku ratusza na Rynku Głównym. My wybraliśmy spektakl autorstwa Moliera pt. Tartuffe  (w oryginale ?Świętoszek?).

       Molier urodził się w 1622 roku w Paryżu, od dzieciństwa interesował się teatrem. Otrzymał staranne wykształcenie w kolegium jezuickim. Zakochany w aktorce założył spółkę z aktorską trupą. Początkowo wraz ze swą trupą występował na prowincji, po dwunastoletniej wędrówce po Francji powrócił do Paryża. Tu dzięki swemu komediopisarskiemu talentowi zyskał poparcie i opiekę króla Ludwika XIV. Molier napisał ponad 30 komedii, zmarł na scenie w trakcie przedstawienia ?Chory z urojenia? w 1673 roku. Pochowano go na cmentarzu dopiero na polecenie króla, w nocy, mimo sprzeciwu duchowieństwa.

      Tomasz Swoboda czeski reżyser, który na stałe współpracuje z Teatrem Ludowym w niekonwencjonalny sposób zmierzył się z geniuszem Moliera. Tartuffe swą pokorną z pozoru postawą szybko zdobywa sympatię i zaufanie gospodarza Orgona . Ma wpływ na każdą jego decyzję. Domownicy krytycznie odnoszą się do postępowania Świętoszka, dostrzegając jego obłudę i hipokryzję. Orgon łamie obietnicę daną swej córce Mariannie, która miała wyjść za Walerego i postanowił wydać ją za Tortuffea. Przeciw biernej postawie ojca wobec Świętoszka buntuje się jego syn Damis. Widzi Świętoszka zalecającego się do żony Orgona i donosi o jego prawdziwym obliczu ojcu.  Orgon nie wierzy synowi, wyrzuca go z domu, a cały majątek przepisuje Świętoszkowi, nie zważając na przestrogi całej rodziny.  Wreszcie żona Elmira postanawia narazić się na zaloty Tartuffea, by przekonać męża o jego intencjach. Świętoszek w sprowokowanej przez Elmirę scenie odsłania swoje prawdziwe oblicze. Orgon jest oburzony, postanawia wyrzucić go z domu, który okazuje się, nie jest już jego własnością. Jest zrozpaczony, tym bardziej, że powierzył Świętoszkowi dokumenty obciążające go przed królem. Przybywa pan Zgoda, który nakazuje rodzinie Orgona opuścić dom. Sztuka kończy się oczywiście dobrze, pojawia się oficer gwardii, który aresztuje Świętoszka.

         Forma utworu stanowi jedno ze szczytowych osiągnięć talentu dramatopisarstwa Moliera. Mimo, że Świętoszka zalicza się do arcydzieł komedii obyczajowej jest on też niezaprzeczalnym arcydziełem jako satyra społeczna. Molier piętnuje tu przede wszystkim obłudę i zakłamanie, ale występuje również przeciw popadaniu w skrajności. Postać zaślepionego do granic możliwości Orgona stanowi osnowę do wątku komediowego, z drugiej jednak strony jest wyrazem protestu autora przeciw całemu systemowi wartości moralnych, zwyczajów i przekonań, które pozwalają licznym oszustom żerować na naiwności i nieświadomości ludzkiej.

      Chociaż od powstania utworu minęło ponad 500 lat tematyka w dzisiejszych czasach jest nadal aktualna a przeniesienie fabuły do współczesności pozwoliło na lepsze jej zrozumienie.

                                                                                                                                                                 Stanisława Błaszak