„Co zrobić, żeby było lepiej..."tak zatytułował spotkanie z nami  29 marca dr Marcin Jurkowski specjalista medycyny rodzinnej, geriatra.

Wykład poświęcony był czynnikom wpływającym na zdrowie, jakość życia, dobre samopoczucie fizyczne i psychiczne.  Na wstępie dowiedzieliśmy się, że średnia życia kobiet w Polsce to 80,7 lat, a mężczyzn 72,6. Jest to o 3 lata mniej niż w Unii Europejskiej i pod tym względem zajmujemy 29 miejsce na 36 krajów.

Wobec tego, co wpływa na zdrowie? Na pewno takie czynniki jak:

- styl życia 55%

- środowisko 20%

- czynniki genetyczne 15%

- opieka zdrowotna 10%

Styl życia warunkują dieta, aktywność ruchowa, relacje w środowisku, równowaga w życiu(np. między pracą a relaksem).

Dieta powinna być oparta na roślinach i owocach. Populacje wegetarian są szczuplejsze i zdrowsze. Niższe jest u nich ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych (sercowo – naczyniowych, cukrzycy, otyłości, niektórych nowotworów).

Należy wiedzieć, że mitem jest częste przekonanie jakoby dieta roślinna nie nadawała się dla kobiet w ciąży, dzieci i sportowców. Nieprawdą jest też, że prowadzi do niedoborów, jest droga, a tylko zwierzęta są źródłem białka.

Znaczącym problem jest niedożywienie starszych ludzi. Wpływają na to:

- przyczyny ekonomiczne i socjalne,

- wzorce żywienia i brak edukacji dietetycznej,

- problemy stomatologiczne,

- zaburzenia neurologiczne,

- częste hospitalizacje,

- choroby przewlekłe.

Niezwykle ważny dla komfortu życia jest ruch. Człowiek nie jest przystosowany do siedzenia. Siedzący tryb życia prowadzi do wielu chorób. Co drugi Polak ma nadwagę lub otyłość, a cukrzycę co dziesiąty.

O ważności relacji w środowisku na zdrowie świadczy tak zwany efekt Roseto, miasta - kolonii włoskich emigrantów w Stanach Zjednoczonych. Zaobserwowano, że w tej społeczności jest o 30% mniejsza zachorowalność na choroby sercowe. Okazało się, że wpływ na to mają silne więzi społeczne, środowiskowe. Mieszkańcy Roseto stworzyli wiele stowarzyszeń, grup zainteresowań, organizacji pomocowych. Ludzie w trudnych sytuacjach mogli liczyć na siebie, wiedzieli, gdzie  szukać pomocy. Dzięki temu mogli rozładować stres i pozbyć się napięć, a to w znaczącym stopniu poprawia   jakość  życia  i wpływa na zdrowie.

Bardzo ważne jest wypracowanie sobie umiejętności walki ze stresem. Szczególnie w dojrzałym wieku powinniśmy cieszyć się zasłużonym spokojem i pełnymi garściami czerpać radość z życia. Prowadzą do tego kontrola nad życiem, medytacja, kontrola oddechu w sytuacjach napięcia nerwowego, rozluźnienie poprzez skupienie się na czymś pięknym, miłym, ciekawym, a dzięki temu wyłączenie stresu zewnętrznego.

Styl życia ma również wpływ na czynniki genetyczne. Są geny, które w jego wyniku mogą się uaktywnić lub nie.

Ostatnim czynnikiem wpływającym na zdrowie jest opieka zdrowotna. Niestety można jej wiele zarzucić. Stosuje się medycynę naprawczą zamiast profilaktyki, leczenie szpitalne zamiast ambulatoryjnego, bo wiele zabiegów można by wykonać w gabinetach lekarskich, ale NFZ płaci za badanie w szpitalu, tak jak za procedury i zabiegi zamiast za efekt, czyli szpitale dostają pieniądze za operacje, a nie za to, że pacjent dłużej żyje w lepszym komforcie życia.

Nasz Gość wspomniał o jednej z najmłodszych gałęzi medycyny stylu życia - medycynie kulinarnej, która kształci studentów i pracowników ochrony zdrowia.

Przytoczył też badania przeprowadzone na pacjentach z Niemiec w wieku 35 - 65 lat obserwowanych przez około 8 lat. Brano pod uwagę niepalenie tytoniu, dietę, aktywność fizyczną powyżej 30 minut dziennie oraz BMI poniżej 30(brak otyłości). Osoby spełniające kryteria miały o 78% mniejsze ryzyko chorób przewlekłych w tym 93% mniejsze ryzyko cukrzycy, 81% zawału serca, 36% nowotworu, 50% udaru. Eksperci wyliczyli również o 14 lat dłuższą szacowaną długość życia. Wnioski nasuwają się same.

Na koniec dowiedzieliśmy się o odkryciu w 2020 roku nowego hormonu FGF 21, którego poziom podnosi zmniejszenie spożycia białka zwierzęcego, przejście na dietę wegetariańską, zwiększenie spożycia błonnika.

Wierzę, że wiedza zdobyta na dzisiejszym wykładzie przełoży się na poprawę zdrowia poprzez uświadomienie sobie, jak ważną rolę odgrywa styl życia i czynniki, które mają na niego wpływ.

Dziękujemy bardzo Panu Doktorowi za podzielenie się z nami tą wiedzą. Wykorzystamy ją w praktyce.

                                                      Podczas wykładu                                  Przykład wpływu więzi społecznych na zdrowie 

                                                                        Zdrowe odżywianie tak, ale siedzący tryb życia już nie              

                                                                                                                                                                                                         Ewa Kozłowska