W dniu 18-10-2021 r odbyło się spotkanie z Panem dr Tadeuszem Bochnią Wicedyrektorem Wodociągów Miasta Krakowa, Kierownikiem Centralnego Laboratorium, odpowiedzialnym za jakość i bezpieczeństwo zdrowotne wody.
Spożywanie czystej, dobrej jakości wody zawierającej odpowiednią ilość minerałów (wapń, magnez, sód, potas) zapewnia prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Stąd sposób produkcji wody oraz zapewnienie odpowiednie jakości były przedmiotem spotkania.Temat został przybliżony przez omówienie procesu technologicznego, jaki jest wdrożony w Wodociągach Miasta Krakowa, nam bliskich, bo w naszych kranach płynie woda przez nich produkowana. Poza tym ok. 2/3 ilości wody produkowanej przez Wodociągi pochodzi z ujęcia w Zbiorniku Dobczyckim.
Wodociągi Miasta Krakowa mają 4 zakłady uzdatniania, a woda pobierana jest z
- rzeki Sanki ( Zakład Uzdatniania Wody Bielany),
- rzeki Dłubni (Zakład Uzdatniania Wody Dłubnia),
- rzeki Rudawy (Zakład Uzdatniania Wody Rudawa),
- Zbiornika Dobczyckiego na rzece Rabie (Zakład Uzdatniania Wody Raba).
Całkowita długość linii wodociągowej wynosi 2300 km i dostarcza wodę dla ok. 1 mln 100 tys. mieszkańców Krakowa oraz ościennych powiatów.
Na wypadek awarii, dla zapewnienia ciągłości dostaw wody - Wodociągi posiadają odpowiednie zbiorniki zasobowe. Woda pozyskana z ujęcia, aby była zdatna do spożycia podlega procesowi uzdatniania, który polega na dostosowaniu jej właściwości fizykochemicznych i mikrobiologicznych do wymagań wynikających z jej przeznaczenia.
Proces uzdatniania wody pitnej odbywa się poprzez:
- ozonowanie - cząsteczki ozonu niszczą drobnoustroje i utleniają związki organiczne znajdujące się w wodzie
- koagulację - przy użyciu specjalnego płynu łączy się maleńkie cząstki w większe
- sedymentację ? piaskowo-antracytowa, pod wpływem grawitacji cząstki opadają na dno osadnika
- filtrację - filtry (lub pył) z węgla aktywnego zatrzymują zanieczyszczenia nie usunięte w poprzednich etapach
- dezynfekcję - szkodliwe dla zdrowia mikroorganizmy są niszczone przez stosowanie promieniowania UV, podchlorynu sodu.
Wodociągi Miasta Krakowa posiadają największą w Polsce stację UV.
Wysoka jakość wody spełniającej wszystkie wymagania prawne zapewniona jest przez :
- nowoczesną technologię produkcji
- ciągłą kontrolę jakości w procesie produkcyjnym.
Nadzór nad jakością wody odbywa się poprzez :
- wczesny etap w strefie ochrony sanitarnej ( na dużym obszarze zlewni pobierane są próbki i kontrolowane niektóre parametry)
- kompleksowe badania laboratoryjne w Centralnym Laboratorium akredytowanym, wyposażonym w nowoczesną aparaturę pomiarową (chromatografy, spektrofotometry) zapewniającą dokładność oznaczeń 5 ?g /ml
Centralne Laboratorium jest przystosowane do badania 200 różnych parametrów. W laboratorium rocznie wykonywanych jest ok 100 tys. różnych badań. W procesie ciągłego monitoringu, badanych jest 140 różnych parametrów, dwukrotnie więcej niż wymagane jest przez WHO.
Dodatkowo Wodociągi posiadają Mobilną Automatyczną Stację Analityczną umożliwiającą wykonywanie badań w różnych miejscach (np.na Zbiorniku Dobczyckim każdy etap procesu produkcji wody monitorowany jest przez system elektroniczny, który pozwala na zdalne sterowanie procesem i szybką reakcję w razie przekroczeń ustalonych parametrów.
Wodę płynącą w naszych kranach można pić bez gotowania
- jest czysta mikro-biologicznie ? nie zawiera drobnoustrojów szkodliwych dla zdrowia
- zawiera wymaganą ilość minerałów ( wapń, magnez, sód , potas) ok. 385 ?g/ml
- nie jest chlorowana
Poza tym proces gotowania zmiękcza wodę i obniża zawartość minerałów.
Omówiono również różnice między wodą kranową i wodą źródlaną z butelek PET:
- woda kranowa zawiera więcej minerałów, a wody źródlane od 181 do 327?g/ml ( z wyjątkiem wody wysoko zmineralizowanej)
- woda kranowa jest kilkadziesiąt razy tańsza od wody źródlanej butelkowanej
- woda źródlana butelkowana po otwarciu powinna być zużyta w ciągu 24 godz. po tym czasie następuje rozwój mikroorganizmów.
- duży wpływ na jakość wody źródlanej w butelkach PET mają warunki przechowywania, transportu ( temperatura, światło) ? czego kupując w sklepie nie wiemy
- tworzywo, z których produkowane są butelki może zawierać bisfenol A, który jest szkodliwy dla zdrowia
- zanieczyszczamy środowisko zużytymi opakowaniami -butelki Pet ulegają rozkładowi w czasie od 100 do 1000 lat.
Anna Różycka
Dodatkowo na stronie internetowej Wodociągów Miasta Krakowa są dostępne bardzo ciekawe informacje dot. jakości wody. Można zapoznać się z wynikami badań fizykochemicznych i mikrobiologicznych wody.
https://wodociagi.krakow.pl/jakosc-wody/jaka-mam-wode/komunikat-o-jakosci-wody.html.
Również na stronie Wodociągów dostępne są ciekawe materiały edukacyjne przeznaczone dla różnych grup wiekowych od przedszkolaków do seniorów. ( poniżej ścieżka dostępu )
https://prostozkranu.krakow.pl/dla-seniora.html
Anna Różycka